Która trójka lepsza: E21 320i czy F30 320xd Touring?

Rok 2015 dla BMW serii 3 był rokiem wyjątkowym. To właśnie w nim popularna trójka obchodziła czterdzieste urodziny. Jak bardzo w tym czasie zmieniła się seria 3? Postanowiłem to sprawdzić na przykładzie pierwszej oraz ostatniej generacji tego modelu.

Był rok 1975. Świat nie pędził tak szybko jak dzisiaj, a najbardziej modnym kolorem widocznym w dyskotekach był różowy. Wówczas specjaliści z BMW zademonstrowali światu pierwszą historyczną serię 3. Oznaczone kodem E21 auto zastąpiło schodzące ze sceny BMW 2002 i z impetem ruszyło na podbój europejskich dróg. Po kilkudziesięciu latach nastał długo wyczekiwany rok 2012. Świat zdecydowanie przyspieszył, dyskoteki opanowały elektroniczne brzmienia, a BMW? BMW zaprezentowało szóstą generację popularnej serii 3. Auto o zupełnie nowym oznaczeniu kodowym F30 miało ambitne zadanie kontynuowania bogatej tradycji kultowych poprzedników.

Dzięki uprzejmości Pawła, prawdziwego fana BMW, udało się zestawić dwie wyjątkowe trójki – pierwszego „rekina” w wersji 320i oraz najnowszą odmianę F30 poddaną ostatniemu liftingowi.

Już na pierwszy rzut oka widać, że oba prezentowane samochody do produkty tej samej marki. Pomimo że dzieli je blisko 40 lat podobieństwa są bardzo widoczne, tak samo jak widoczne są zmiany, jakich dokonały upływający czas i zmieniające się trendy. Charakterystyczne nerki nadal znajdują się na przednim grillu i stanowią rozpoznawalny znak aut z Bawarii, ale na przykładzie dwóch opisywanych samochodów doskonale widać, że zmieniły kształt, podobnie jak przednie reflektory.

Dwie pojedyncze okrągłe lampy zostały zastąpione nowocześnie narysowanymi kloszami z diodami LED, o których w latach siedemdziesiątych nie śniło się nawet filozofom. W kształcie LED można natomiast dopatrzyć się nawiązania do lamp kultowego staruszka.

Charakterystyczne świecące ringi już od wielu lat (podobnie jak nerki na grillu) są znakiem rozpoznawczym wielu generacji każdego modelu BMW.

Swego rodzaju ciekawostką jest fakt, iż pierwsza w historii trójka oferowana była tylko jako dwudrzwiowy sedan lub tworzony przez firmę Baur bazujący na nim kabriolet. Aktualna seria 3 nie występuje w żadnej z wyżej wymienionych wersji. Rolę dwudrzwiowego coupé oraz kabrioletu przejęła seria 4, pozostawiając do dyspozycji serii 3 nadwozia czterodrzwiowego sedana oraz widocznego na zdjęciach kombi (Touring). Wspólną cechą obu generacji jest sposób otwierania przedniej maski. W kultowym „rekinie” i współczesnej trójce otwiera się ją pod wiatr. Podobieństwa znajdziemy też we wnętrzu – to jakość wykonania, intuicyjność i prostota obsługi oraz konsola centralna delikatnie skierowana w stronę kierowcy. Oczywiście standardy wykończeniowe oraz materiały pochodzące z lat 70. nie mogą się równać ze szczotkowanym aluminium czy alcantarą w F30. Nie zmienia to jednak faktu, że wnętrze poczciwego staruszka nawet po upływie blisko 40 lat wygląda bardzo dobrze. Podobnie jak wspomniana wcześniej konsola środkowa skierowana w stronę kierowcy, najważniejszej osoby w aucie.

Oddzielną kwestią jest standard wyposażenia. Oczywiście porównywanie technologii z lat 70. ze współczesnymi nowinkami byłoby nonsensem, ale model E21 w wyposażeniu opcjonalnym także oferował udogodnienia. Jednym z nich był pakiet komfortowy. W jego skład wchodziły uchylne tylne szyby, zagłówki tylnej kanapy oraz oświetlenie schowka przed pasażerem. Dostępne były również za dopłatą atermiczne szyby, rozsuwany dach, sportowe siedzenia, klimatyzacja czy automatyczna skrzynia biegów.

Dokładna lista wyposażenia opcjonalnego współczesnego modelu liczy kilkadziesiąt stron A4 i zawiera takie bonusy, jak nawigacja, internet, sportowe elementy wnętrza i nadwozia sygnowane logo M czy adaptacyjne zawieszenie. Skoro o zawieszeniu mowa, to wszystkie samochody bawarskiego koncernu od zawsze były tworzone z myślą o dawaniu frajdy z jazdy. Komfort oraz swoista ekskluzywność także były stawiane na pierwszym planie, ale to właśnie ponadprzeciętne właściwości jezdne decydowały o niepokornym momentami charakterze BMW. Czy prezentowana na zdjęciach pierwsza historyczna trójka jest w stanie zapewnić frajdę z jazdy? Bez wątpienia tak, ale wrażenia zza kierownicy generacji E21 są zupełnie inne niż odczucia wywoływane jazdą najnowszą generacją serii 3.

Egzemplarz Pawła to wersja 320i przeznaczona na rynek amerykański, wyprodukowana po 1980 roku. W praktyce oznacza to, że pod maską prezentowanego BMW E21 pracuje 1,8-litrowy silnik benzynowy o czterech cylindrach ułożonych w rzędzie. Zaostrzone normy emisji spalin wymusiły także zastosowanie katalizatora oraz sondy lambda. Jak widać, moda na ekologię w motoryzacji miała początek już w latach 80., a dzisiejszy downsizing w praktyce nie jest niczym nowym.

Pozostając przy E21 warto dodać, że spełniający zaostrzone normy czystości wariant 320i dysponował mocą 101 KM. Maksymalny moment obrotowy? 100 Nm przy 4500 obr./min. Silnik spięty 5-biegową skrzynią manualną przenoszący napęd tylną oś. Taka konfiguracja dowodzi, że opisywany model nie jest rasowym sportowcem. To raczej komfortowe i wygodne auto pozbawione wspomagania kierownicy i innych oczywistych w dzisiejszych czasach udogodnień. E21 idealnie nadaje się do typowego cruisingu.

Najnowsza trójka, o której szerzej piszemy w tym wydaniu BMW TRENDS, jest zupełnie innym autem. Nawet w rodzinnej i praktycznej odmianie kombi oraz silnikiem Diesla pod maską seria 3 prowokuje kierowcę. Opcjonalny sportowy pakiet M jeszcze bardziej usztywnia zawieszenie oraz dodaje kilka stylistycznych smaczków. Dzięki 190 KM mocy oraz 400 Nm maksymalnego momentu obrotowego model 320d F30 ma dobre osiągi (7,6 sekundy do 100 km/h), a auto nawet w ciasnych zakrętach prowadzi się pewnie i przewidywalnie.

Porównując układy napędowe prezentowanych aut z łatwością można dostrzec podobieństwa i różnice, będące znakiem upływającego czasu oraz postępu technologicznego. Pierwszą dość zaskakującą wspólną cechą obu modeli jest oznaczenie wersji nie zawsze idące w parze z pojemnością silnika.

O ile widoczne na zdjęciach 320xd F30 faktycznie ma dwulitrowy motor pod maską, o tyle w wersji 330i nie pracuje 3-litrowy silnik. Za napęd takiej odmiany również odpowiada 2-litrowy motor z dużym turbo o równie dużej mocy. Przeważającą część oferty modelu 320i E21 stanowiły wersje z 6-litrowymi silnikami R6. Samochód prezentowany na zdjęciach jest jednak idealnym przykładem wyjątku od tej reguły. Pomimo oznaczenia 320i na tylnej klapie napędzający tylne koła silnik nie ma dwóch, a tylko 1,8-litra pojemności uzyskiwanej nie z sześciu, a z czterech cylindrów.

Widocznym dowodem postępu technologicznego są skrzynie biegów. Pierwsza trójka oprócz 5-biegowej skrzyni manualnej oferowana była z 3-biegowym dość archaicznym automatem. Najnowsze wcielenie serii 3 także ma w ofercie automatyczną przekładnię.

Tyle że ona ma aż osiem przełożeń. Ważne jest także przeniesienie napędu. BMW od zawsze słynęły z przenoszenia mocy i momentu obrotowego na koła tylnej osi. Tak jest w historycznym modelu E21. Zgodnie tradycją za napęd najnowszej serii 3 także odpowiada oś tylna, ale dla bardziej przezornych BMW wprowadziło napęd xDrive, czyli coś, co w poczciwym staruszku nie było nawet brane pod uwagę.

Pomimo kilku podobieństw oraz wielu różnic, które są idealnym przykładem upływającego czasu oraz zmieniających się motoryzacyjnych trendów, dwa auta widoczne na zdjęciach mają jedną wspólną cechę. Zarówno poczciwa E21, jak i nowoczesna F30 są w stanie wywołać uśmiech na twarzy kierowcy. 40 lat minęło, a frajda z jazdy serią 3 niezależnie od generacji w dalszym ciągu jest bardzo orzeźwiającym uczuciem.

Paweł Kaczor

Fot. autor

Wszystkich posiadaczy „rekinów” zachęcamy do rejestrowania aut oraz czynnego uczestnictwa na forum Ogólnopolskiego Rejestru Rekinów www.orr-bmw.pl

(BMW TRENDS 1/2016)