Auto z silnikiem Diesla w gamie M GmbH to temat ożywionych dyskusji. Można jednak powiedzieć, że dzięki wielu miłośnikom tuningu byliśmy na tę rewolucję przygotowani. Złożyły się na to działania pracowników Alpiny, ale też indywidualne dokonania fanów marki, takich jak Paweł, który wyposażył swoje E46 330Cd w wiele akcesoriów spod znaku ///M.
Srebrne coupé kupił w lutym 2009 roku. Znaleziony w Hamburgu samochód miał wtedy sześć lat i 148 tys. km przebiegu. Nowy właściciel jako pasjonat tuningu szybko zajął się wprowadzaniem zmian. Swoje wcześniejsze trzy auta: Forda Sierra oraz dwa Ople Calibra, także poddawał modyfikacjom. Choć stosował rozwiązania w kontrowersyjnym dziś stylu śródziemnomorskim, znanym też jako Hot Import, spotykał się z uznaniem. Swoje cele opisywał zawsze słowami „nie zepsuć auta”.
Przerabiając E46 startował z dobrej pozycji, gdyż przy pierwszej wizycie na hamowni otrzymał wykres z parametrami lepszymi od katalogowych: 204 KM i 410 Nm ‒ więcej aż o 20 KM i 20 Nm.
Na początku Paweł, znany forumowiczom jako „Sirek”, skoncentrował się na wyglądzie nadwozia, montując przedni zderzak z pakietu aerodynamicznego M oraz przyciemniając przednie lampy, w których założył ringi CCFL. W kierunkowskazach zainstalował srebrne żarówki, a do fabrycznych świateł ksenonowych z adaptacyjnym doświetlaniem zakrętów dołączył halogeny w tej samej technice. Oświetlenie tablicy rejestracyjnej wymienił zaś na diody LED.
Na pokrywie silnika i jego osłonie, na klapie bagażnika oraz na kierownicy umieścił emblematy BMW z karbonem. Do przedniego zderzaka z M-Pakietu dołączył progi. Początkowo nie zdecydował się jednak na skompletowanie zestawu aerodynamicznego. Zamiast tego, pozbawił seryjny tylny zderzak plastikowej blendy oraz elementów odblaskowych.
Wydech zwieńczył końcówką firmy Buzzer, a na tylnej klapie umieścił oferowany przez BMW spojler typu lotka.
Felgi zmienił na 18-calowe włoskie repliki obręczy stosowanych w E92 M3. Założył na nie opony Hankook V12 o rozmiarach 225/40. W tak przygotowanych kołach z przodu zmieścił nawiercane hamulce Zimmerman Sport. Z tyłu zamontował tarcze ATE według fabrycznej specyfikacji BMW.
Modyfikacje zawieszenia rozpoczął od założenia sprężyn firmy Eibach, mających obniżać samochód o 25 mm z przodu i 12 mm z tyłu. Po ich założeniu ocenił, że wartości te wynosiły odpowiednio 15 i 15 mm.
Oryginalnie obszytą skórą kierownicę powierzył firmie TAPCAR, w której została ona pogrubiona i przeszyta nićmi w barwach M Gmbh. W coupe czujemy się, jak w aucie przerobionym przez fabrycznego tunera BMW, dzięki zamontowanym sygnowanym przez niego nakładkom na pedały i gałki dźwigni zmiany biegów. Paweł założył też chromowane ramki wskaźników na desce rozdzielczej, między którymi zainstalował sygnalizator zmiany biegów. Lusterko wewnętrzne wymienił na pochodzące z M3.
Jesienią 2010 roku sprzedał fabryczne felgi styling 44, które przez pewien czas pełniły funkcję zimowych. Zestawem na chłodne miesiące stały się włoskie repliki stosowanych w E92 M3 obręczy Dobbelspeiche (z dwoma szprychami na ramię) w połączeniu z oponami 225/40R18. Na lato „Sirek” przygotował 19-calowe koła Vermillion.
Przedni zderzak ozdobił karbonowymi dokładkami (splitterami) Clubsport od kolegi znanego jako „Leem”. Zaopatrzył się też w klapę na wzór M3 CSL. O tworzywie, z którego wykonywano ten element, krążą różne teorie. W materiałach BMW można znaleźć informację, iż powstawał on z SMC, czyli maty szklanej nasyconej żywicą chemoutwardzalną.
Na potrzeby klapy bagażnika, repliki części z M3 E46, Paweł musiał usunąć jeden z siłowników, gdyż fabryczny zestaw niemal wystrzeliwał ją w powietrze. Po jej zakupie postanowił też uzupełnić pakiet aerodynamiczny M o tylny zderzak, dopełniający wizualną przemianę 330Cd, w samochód określany półżartem jako D3 CSL. Nowy element wymagał przeróbek ze względu na zmianę układu wydechowego.
Z tyłu znalazła się też kamera cofania współpracująca z zestawem multimedialnym DYNAVIN, którym „Sirek” zastąpił seryjny radioodtwarzacz. Wraz z tymi elementami odebrał również elektrycznie sterowaną roletę tylnej szyby. Zlecając pomalowanie pokrywy silnika przy okazji poprosił o pokrycie lakierem obudów dysz spryskiwaczy. Zakup rozpórki kielichów przednich pozwolił mu spokojnie myśleć o gwintowanym zawieszeniu.
Innymi nabytkami Pawła były część osłony tunelu środkowego znajdująca się przy dźwigni hamulca ręcznego oraz kratka mocowania klimatyzacji wraz ze schowkiem. Drugi z tych elementów potrzebny był z uwagi na instalację urządzenia DYNAVIN. Połączenie z nim kamery cofania miało nastąpić po montażu wykonanego na zamówienie tłumika. Jego końcówki umieszczone zostały po dwóch stronach pokrytego karbonem dyfuzora.
Dwukrotnie mniejszy i lżejszy od fabrycznego, ale mający tę samą średnicę rur wydech został opracowany według pomysłu Pawła w mieszczącej się w Piastowie koło Warszawy firmie EL-TEC. Wykonanie zajęło dzień. „Sirek” opisał je jako „składanie metalowych puzzli, począwszy od arkusza blachy, z której powstał tłumik, po rury, kształtowniki i pręty z «kwasówki»”. Do 3 tysięcy obr./min wydawał odgłosy zbliżone do elementu fabrycznego. Powyżej tej granicy słychać było dźwięk określany przez Pawła jako mruczenie. Kolejną zmianą związaną z jednostką napędową było usunięcie tzw. klapek zawirowań. Jak wielu miłośników tuningu, „Sirek” połączył przeróbkę z naprawami eksploatacyjnymi, wymieniając świece, olej silnikowy wraz z filtrem, odmę oraz filtry powietrza i paliwa.
Instalację podgrzewania foteli udokumentował na forum. Po jej wykonaniu możliwe było umieszczenie panelu klimatyzacji niżej. W toku prac Paweł zamontował też rozpórkę, na której umieścił naklejkę w barwach ///M.
Zmiany we wnętrzu uzupełnił, zakładając kupioną wcześniej roletę, instalując urządzenie DYNAVIN oraz wykonując podświetlenie wewnętrznych klamek w bursztynowym kolorze.
Połączył je ze światłami pozycyjnymi przy ich włączniku. Tylne klosze przemalował lakierem MOTIP, uzyskując całkowicie czerwone lampy nazywane full red lub all red. Dyfuzor pokrył karbonem. Pomiędzy tymi zmianami założył kupione w HBM mające grubość 13 mm dystanse na tylną oś oraz zlecił wymianę sworzni, polegającą na wprasowaniu ich w oryginalne wahacze.
Później udał się ponownie do firmy TAPCAR, w której wszyto maty grzewcze przednich siedzeń. Wymieniono też skórzane mieszki dźwigni zmiany biegów i dźwigni hamulca ręcznego. Nowe obszycia miały szwy w barwach ///M Gmbh.
Motywem nawiązującym do kierownicy M3 CSL oraz powszechnych skojarzeń z tym modelem była karbonowa folia 3M Carbon Di Noc, którą Paweł wykończył listwy wewnętrzne. W taki sam sposób planował zająć się zewnętrznymi. Ostatecznie zamiast niewystępującego w BMW „carbon line” zdecydował się na klasyczny shadow line, który założył wraz z długo oczekiwanym dyfuzorem. Czarnym błyszczącym lakierem pokrył też nerki. Boczne lusterka zastąpił pochodzącymi z M3.
Wreszcie, na lubelski Auto Salon, mógł założyć również 19-calowe obręcze Vermilion Radiavi Graphite Grey. Efektowne fotografie dokumentujące to wydarzenie przedstawiają srebrną E46 i świetnie utrzymaną czerwoną M3 zdobiące stoisko ExoticCars. Po imprezie będącej świętem dla lubelskich fanów motoryzacji Paweł wybrał się do Masters Tuning. Okazało się, że wymiana tłumika końcowego, usunięcie „klapek zawirowań” oraz oczyszczenie dolotu i zaworu EGR zaowocowały poprawą parametrów o 8 KM i 20 Nm.
Sumaryczna maksymalna moc po kwietniowej wizycie u znanego tunera silnikowej elektroniki wyniosła 270 KM, a moment obrotowy sięgnął 511 Nm. Następny etap zmian otwarty został w styczniu 2012 roku. Pierwszymi zakupami były zderzak wzorowany na elemencie z M3, halogeny z ciemnymi kloszami wyprodukowane przez firmę JOM, wkładka filtra powietrza K&N oraz kolejny arkusz karbonowej folii.
Do przyciemnionych halogenów dołączyły później przerobione kierunkowskazy przednie i boczne. Paweł oddał też do malowania zimowe felgi i samodzielnie wykonał ich dekielki. Dążąc do wymarzonej sylwetki przypominającej klin, poszerzył wykonany z tworzywa ABS przedni zderzak.
Na znanym międzynarodowym portalu aukcyjnym nabył karbonowe splittery i oprawy halogenów. Stylizację samochodu na wyrób fabrycznego tunera BMW wzmocnił, kupując nakładki na pedały, gałkę dźwigni zmiany biegów i uchwyt hamulca ręcznego w wersji white carbon. Forumowym kolegom pokazał też białe tarcze prędkościomierza i obrotomierza. Zanim jednak zmodyfikował wnętrze, oddał auto do lakiernika. Tylną klapę pozbawił zamka. Plastikowy element osłaniający tylny pas w bagażniku oraz inne części okleił wykładziną do zabudowy audio.
W marcu 2012 roku mógł już zaprezentować zdjęcia auta z nowym zderzakiem, halogenami i splitterami oraz obwódkami nerek w kolorze nadwozia. Na felgi założył dekielki z czerwono-karbonowym logo BMW, które sam wykonał. Zmieniając zderzak przedni, zmodyfikował też nadkola oraz podwyższył o ok. 40 mm zderzak tylny. Dyfuzor wyprofilował na potrzeby nowych końcówek wydechu dopracowanych w firmie EL-TEC.
By zwiększyć bezpieczeństwo, ale także uczynić koła bardziej wyrazistymi, postanowił dokonać zmian w układzie hamulcowym. Zaczął od zakupu nawiercanych tarcz Zimmerman Sport przeznaczonych do montażu na tył oraz zapowiedział, że zaciski będą miały intensywny kolor. Wcześniej wypróbował już czerwony i grafitowy, tym razem wybrał zieleń Kawasaki Green. Wcześniej jednak zmienił kolor felg na półbłyszczący czarny.
Zanim ponownie zajął się wypełnianiem kabiny auta dopracowanymi w Carsdream karbonowymi elementami, zamontował dolot w wykonanej z tego materiału obudowie BMW Performance. Później jednak z niego zrezygnował.
Oprócz wykończeń wnętrza ozdobionych już nie folią, a prawdziwym karbonem, założył też pokryte w taki sam sposób obudowy halogenów. Najwięcej emocji na forum wzbudziła jednak kierownica o zmienionym kształcie i zmniejszonej średnicy. Jej karbonowa inkrustacja okazała się elementem zapasowym, zamontowanym przez Pawła w oczekiwaniu na kolejne dzieło Carsdream.
Przed Auto Salonem 2012 w kabinie 330Cd znalazła się też pochodząca z M-Pakietu gałka zmiany biegów z nową skórą.
Kontrowersyjne białe zegary ostatecznie zostały przerobione i pokryte szarą folią. Paweł otoczył je matowymi aluminiowymi ramkami oraz przemalował wskazówki na pomarańczowo. Efekt wzbudził w wielu mieszane uczucia, ale wersja nocna, opisywana przez Pawła jako „dwie pomarańcze i dwie mandarynki”, zaciekawiła forumowiczów.
„Sirek” zapowiedział zaś, że kolejne zmiany nastąpią przed sezonem 2013 i dotyczyć będą głównie kwestii mechanicznych. W grudniu pokazał forumowym kolegom intercooler zamówiony w firmie fmic.pl.
Na początku 2013 roku założył nowe wykończenie kierownicy. Zanim zajął się przeróbkami układu napędowego, wymienił olej, filtry oraz odmę. Później zamontował nowy intercooler oraz zaopatrzył się w sprzęgło SACHS Performance. Cały czas myślał również o upiększaniu wnętrza. W tym celu wysłał do Carsdream osłony przednich siedzeń i ich prowadnic oraz śrub mocujących lusterka. Zmienił też kolor lusterek na czarny, pomalował również intercooler i przedni zderzak.
Szykując się do przeróbek napędu, wymienił poduszki silnika i skrzyni biegów, podpory wału napędowego, tłumik drgań na walenapędowym, tuleje, dwumasowe koło zamachowe oraz sprzęgło. Zauważywszy pęknięcie kolektora wydechowego, zdecydował się na zakup nowego wraz z turbosprężarką o fabrycznych parametrach.
Montując we wnętrzu panele pokryte karbonem, założył mieszki z alcantary oraz centralny podłokietnik z nową skórzaną tapicerką.
Zajął się też kolejną przeróbką dyfuzora, która była przygotowaniem do wizyty w MG Motorsport, gdzie opracowano nowy wydech z końcówkami z Audi RS6. Układ tworzą dwa przelotowe tłumiki oraz rury o średnicy 2,75 cala.
Przy wymianie przednich klocków i delikatnym przetoczeniu przednich tarcz Paweł odświeżył lakier na zaciskach oraz przemalował środkową część tarczy na czarno.
Po niewielkiej przeróbce programu sterującego okazało się, że auto osiąga 281 KM przy 4215 obr./min oraz 511 Nm przy 2205 obr./min. Choć wykres wyglądał bardzo obiecująco, był sygnałem do dalszych poszukiwań optymalnego rozwiązania. Drgania nie pozwoliły bowiem na dalsze zwiększanie momentu obrotowego. Przyczyną okazało się sprzęgło, które zostało zastąpione modelem z E60 530d. Przy tej okazji wyważono wał napędowy i wymieniono jego łącznik z dyferencjałem.
Długo oczekiwaną zmianą mechaniczną, mającą też wpływ na styl, był montaż gwintowanego zawieszenia AP. Po obniżeniu auta Paweł wybrał się do firmy Authentic Cars, gdzie przeprowadzono zabieg rolowania tylnych nadkoli. Później złożył kolejną wizytę w Piasecznie, gdzie mieści się Masters Tuning. Hamowania wykazała 286 KM oraz osiągane przy 2050 obr./min. 533 Nm. Szybko jednak okazało się, że nie są to wyniki na miarę ambicji tamtejszych specjalistów. Paweł otrzymał zaproszenie na testy kolejnego programu, pozwalającego uzyskać 286 KM i aż 640 Nm. By uniknąć dymienia, poprzestał jednak na 286 KM i osiąganym przy 2340 obr./min momencie obrotowym wynoszącym 610 Nm.
Przed pierwszymi dużymi zlotami sezonu 2013 Paweł powierzył jeszcze auto zaufanym specjalistom od Car Detailingu, czyli Michałowi, znanemu jako „Msjk” oraz „Burza”. Z zakochanych w klasykach i pojazdach utrzymanych w German Style Kozienic wrócił bez nagrody. Forumowicze zgadzają się jednak, że wyróżnienia dla jego samochodu są kwestią czasu. „Romanikxxl” twierdzi wręcz, że E46 dopracowane przez Pawła prowokuje do… zastanawiania się, czy E90 (a raczej E92) było w ogóle potrzebne.
Symbol silnika BMW M550d nie ma litery „S”, więc uprawnione są pytania, czy bliżej mu do M5, czy do aut z pakietem sportowym M. My zaryzykowalibyśmy jednak stwierdzenie, że dzięki pasjonatom takim jak Paweł jesteśmy gotowi choćby i na F32 M4d. Prawdziwym wyzwaniem będzie tylko chwila, gdy wyłączność na połączenie radości z jazdy i przedniego napędu w koncernie BMW utraci marka Mini.
Andrzej Szczodrak
Fot. Mikołaj Urbański
BMW E46 330Cd, 2003 rok
SILNIK/NAPĘD: M57/TU, fabrycznie 204 KM przy 4000 obr./min i 410 Nm przy 1500 obr./min; uzyskane osiągi: 286 KM przy 3615 obr./min, 610 Nm przy 2340 obr./min; filtr powietrza K&N, intercooler FMIC o wymiarach 770x65x180, usunięte tzw. klapki zawirowań, układ wydechowy MG Motorsport z końcówkami z Audi RS6, sprzęgło z BMW E60 530d
NADWOZIE: zderzak przedni ‒ podwyższona o ok. 30 mm ‒ replika elementu z M3, zderzak tylny i progi z pakietu aerodynamicznego M, karbonowe splittery Clubsport, klapa bagażnika na wzór M3 CSL, pozbawiona zamka, przemalowane na błyszczący czarny lusterka z M3, tylne lampy typu all red, ringi CCFL w przednich światłach, przyciemnione kierunkowskazy przednie oraz boczne, diodowe, przyciemnione halogeny JOM z palnikami ksenonowymi, listwy shadow line, przemalowane na czarno kraty wlotu powietrza z obwódką w kolorze nadwozia, emblematy BMW z karbonem na pokrywie silnika i jego osłonie, na klapie bagażnika oraz na kierownicy, obudowy dysz spryskiwaczy przedniej szyby w kolorze nadwozia, przednia tablica rejestracyjna ze zmniejszoną ramką bez paska reklamowego
KOŁA/OPONY: na lato felgi Vermilion Radiavi Graphite Grey przemalowane na półbłyszczący czarny, średnica: 19 cali (8,5 cala z przodu, 9 cali z tyłu), opony YOKOHAMA S drive 225/35R19 i HANKOOK VENTUS evo 255/30R19; na zimę: pomalowane na czarno 18-calowe włoskie repliki obręczy Dobbelspeiche (z dwoma szprychami na ramię) z E92 M3, opony 225/40R18
ZAWIESZENIE/HAMULCE: zawieszenie gwintowane firmy AP Sportfahrwerke w zestawieniu zimowym dystanse o grubości 13 mm na osi tylnej, w zestawieniu letnim dystanse o grubości 8 mm z tyłu i 4 mm z przodu, rozpórka kielichów przednich, hamulce przednie i tylne nawiercane Zimmermann Sport
WNĘTRZE: pogrubiona, obszyta na nowo kierownica z karbonem i ze szwami w barwach M Gmbh, nakładki na pedały M Gmbh, uchwyt hamulca ręcznego i gałka dźwigni zmiany biegów z M-Pakietu, mieszki z alcantary ze szwami w barwach M Gmbh, lusterko wewnętrzne z M3, przyciemnione folią białe wskaźniki na tablicy przyrządów z pomarańczowymi wskazówkami i matowymi aluminiowymi ramkami, dodana instalacja podgrzewania foteli, karbonowe wykończenia tunelu środkowego i podłokietników, obudowy prowadnic foteli oraz śrub mocujących lusterka, listwy progów z pakietu M, bursztynowe podświetlenie klamek wewnętrznych, pokryte karbonem plastikowe elementy bagażnika obszyte wykładziną przeznaczoną dla zabudowy audio, elektrycznie sterowana roleta tylnej szyby
AUDIO: zestaw multimedialny DYNAVIN z obsługą kamery cofania, fabryczne nagłośnienie Harman Kardon
STYL: OEM+
WŁAŚCICIEL: Paweł „Sirek”
PODZIĘKOWANIA: dla firmy BRJ za prace mechaniczne, MG Motorsport za wydech, Masters Tuning za modyfikacje programu, Krzysztofa Lemieszka za elektromechanikę, Carsdream za karbon i przeróbkę kierownicy
(BMW TRENDS 4/2013)
